Zamki, twierdze i grodziska...: Radzymin, miasto w którym mieszkam.

Domek zarządcy dworu Eleonory Czartoryskiej, w tym roku będzie rewitalizowany

A dziś na blogu trochę historii pewnego małego miasteczka. Miasto to dla mnie szczególne bo od 10 lat w nim mieszkam :)

Pewnie większość z Was kojarzy Radzymin jako Miasto Cudu nad Wisłą... Ale bitwa z 15.08.1920 to nie jedyne istotne wydarzenie z historii Radzymina

Będąc w Warszawie naprawdę warto zajechać i tu, do Radzymina!

Zwłaszcza, ze ostatnio dużo się dzieje i zmienia na lepsze :)

Według legendy najstarsze dzieje ziemi radzymińskiej sięgają I połowy XIII wieku i są związane z księciem Konradem Mazowieckim. Swoistą ciekawostką jest geneza nazwy miasta. Położenie Radzymina wśród rozległej puszczy, pełnej zdradliwych moczarów i bagien, było wielce niebezpieczne. Puszcza była tak niedostępna i zdradliwa, że książę Konrad osadził tu jednego ze swych

poddanych, który miał za obowiązek ostrzegać przejeżdżających kupców przed grożącym im niebezpieczeństwem. "Radzę omiń" brzmiało ostrzeżenie, stąd też utarło się powiedzenie "radzę miń". Inna wersja głosi natomiast, że przybywające tędy poselstwa ruskie do Warszawy, zatrzymywały się tu aby radzić. Historycy natomiast wywodzą ją od starosłowiańskiego imienia Radzymir.

Pierwszy dokument historyczny dotyczący miasta Radzymina pochodzi z 1440 roku. Jest to przywilej lokacyjny nadany Radzyminowi przez księcia Bolesława IV Janowi Hornuchowi (Hornkowi) ówczesnemu dziedzicowi Radzymina.

Jedną z najważniejszych dat w dziejach Radzymina jest rok 1475, w którym otrzymuje on prawa miejskie, nadane przez księcia mazowieckiego Bolesława. To w decydującym stopniu wpłynęło na jego rozwój i uzyskanie rangi ważnego ośrodka gospodarczego na Mazowszu.

W 1483 roku książę Bolesław nadaje Janowi Radzymińskiemu przywilej budowy traktu z Warszawy do Radzymina oraz równania dróg i ich budowy według potrzeb miasta. Przywileje miejskie zostały poszerzone w 1485 roku, kiedy to Bolesław i Konrad Mazowiecki upoważniają Jana Radzymińskiego do wystawienia młyna i urządzenia stawu nad rzeką Czarną oraz nadają dla mieszkańców miasta prawo wrębu w lesie i używania pastwisk. W 1605 roku Radzymin i dobra doń przyległe zostały wydzierżawione a następnie sprzedane Rafałowi Leszczyńskiemu. W 1635 roku, król Władysław IV, przychylając się do próśb braci Leszczyńskich - Jędrzeja, Rafała i Bogusława - właścicieli Radzymina, nadaje miastu przywileje odbywania 4 jarmarków do roku. Za króla Augusta II dobra radzymińskie przeszły w posiadanie rodu Bielińskich. W II połowie XVIII wieku miasto odradza się i przeżywa dynamiczny rozwój. Wówczas to właścicielami dóbr radzymińskich zostali znamienici protektorzy - Michał i Eleonora Czartoryscy. Książę Michał Czartoryski, wielki kanclerz litewski do śmierci był właścicielem Radzymina. Po śmierci dziedziczką Radzymina została żona Eleonora. Wybudowała wspaniały pałac otoczony parkiem krajobrazowym. W 1781 ufundowała kościół murowany na miejscu starego, drewnianego oraz założyła szkółkę

W tym miejscu stał pałac księżnej

elementarną oraz przytułek dla ubogich. W 1785 roku Król Stanisław August Poniatowski na prośbę wujenki, Eleonory Czartoryskiej nadał miastu prawo do organizowania targów i jarmarków,

odbywających się do dziś.

W czasie zaborów miasto początkowo znajdowało się pod zaborem austriackim, a następnie rosyjskim. Na szczególną uwagę - jako właściciel Radzymina - zasługuje książę Edward Lubomirski, który w testamencie zapisał na rzecz miasta pałac oraz znaczną sumę pieniędzy. W okresie niewoli do znaczących zdarzeń należy zaliczyć wzniesienie budynku starostwa oraz otwartego w 1845 roku Instytutu Nauczycieli Elementarnych. W roku 1867 miasto staje się siedzibą nowo utworzonego powiatu, który został zlikwidowany przez władze PRL dopiero w 1952 roku.

Znamienną kartę w historii naszego miasta stanowi zwycięska bitwa pod Radzyminem, w czasie wojny polsko-sowieckiej 1920 roku. Według zgodnej opinii historyków odegrała ona kluczową rolę w dziejach świata, ratując Polskę i Europę przed bolszewikami. Żywa pamięć o tych dniach trwa do dziś, a dzień 15 sierpnia stał się świętem narodowym jako Dzień Wojska Polskiego, w Radzyminie szczególnie uroczyście obchodzonym. W okresie II wojny światowej rozwija się w naszym regionie ruch oporu, organizowany głównie przez AK i BCh. W nowych realiach polityczno-gospodarczych miasto i gmina gorączkowo stara się nadrobić zaległości powstałe z politycznych względów i powoli odbudowuje swoje znaczenie. (źródło - strona Urzędu miasta Radzymin)
Radzymin na mapie kliknij: TU
Strona www Urzędu Miasta Radzymin: TU