Zamek kolski

Zamek w Kole, a tak naprawdę zamek w Gozdowie w gminie Kościelec. Tak, tak Zamek w Kole jest tak naprawdę koło Koła, w zakolu rzeki Warty. Jednak do Koła należy, bo działka na której stoi jest własnością Gminy Miejskiej Koło (i tu serdeczne podziękowania dla Urzędu gminy w Kole, którego to pracownicy bez problemu i szybko wytłumaczyli mi jak wygląda ta właśnie kwestia związana z zamkiem).
Założenie powstało jeszcze przed 1362 rokiem, kiedy to osada Koło uzyskała prawa miejskie. Najnowsze badania mówią, ze prawdopodobnie jeszcze w czasach Władysława Łokietka, chociaż są historycy wskazujący na innych fundatorów pierwotnego obiektu. Jak to często bywało, wszystko zaczęło się od donżonu (zgodnie z badaniami archeologicznymi był to prostokąt o wymiarach 11,8x13,2 m i grubość murów 2,5 m.)

Chwilę przed nadaniem Kołu praw miejskich, z inicjatywy Kazimierza Wielkiego, zamek został rozbudowany. Wieża znalazła się na zewnątrz zachodniego muru obwodowego. Zamek natomiast zyskał plan wydłużonego trapezu o bokach 30x50x38x50 m oraz powierzchnię 1800 m2 (wraz ze starą wieżą 2000 m2). Po rozbudowie zamek przypominał inne zamki kazimierzowskie takie jak zamki w Koninie, Przedczu, Inowłodzu czy Bobrownikach. W tej chwili z zamku  pozostały relikty obwarowań, fragmenty murów i fundamenty budynków zachowały się jedynie przy wschodnim i zachodnim murze obwodowym. Mur północny zawalił się podmywany przez Wartę.
Budowla była średniowieczną typową fortecą, ale też przez wiele lat siedzibą starostów kolskich. Przez wiele wieków Koło, dzięki zamkowi, stanowiło ważny punkt warowny państwa polskiego na terenie Wielkopolski. Zamek bywał odwiedzany przez królów polskich. Wielokrotnie bywał w nim Władysław Jagiełło, ale zamek odwiedzili również Kazimierz Jagiellończyk i Zygmunt Stary. Odbywały się w nim zjazdy szlachty wielkopolskiej od 1433 roku.

W 1655 roku zamek został zniszczony przez Szwedów, po bezowocnych negocjacjach z Krzysztofem Przymiejskim, posłem króla Jana Kazimierza.
W 1696 roku zamek przejął  zakon Bernardynów i uczynił z niego swój klasztor. Niestety z powodu braku środków na remont, zamek był stopniowo rozbierany, a pozyskany z niego budulec posłużył do budowy kilku obiektów w Kole.
Niestety obecna władze Koa, chyba nie bardzo mają pomysł na zamek. Ostatnio nie wykorzystali otrzymanej z Urzędu Marszałkowskiego dotacji. A szkoda :(

edit: 2019-09-01 Obecnie na zamku Kolskim prowadzone są prace archeologiczne, które zdecydowanie wpłyną na zmianę znanej nam historii tego zamku. Niedługo wiece o tym na moim blogu.

Zamek na mapie kliknij: TU